منشأ اصلی طب اسلامی قرآن است. قرآن کریم بهعنوان منبع اصلی دین اسلام، حاوی اصول و ارزشهایی است که بهسلامت بدن و روح انسان اشاره میکند.
طب اسلامی در قرآن
هرچند قرآن کریم بهطور مستقیم بهتفصیل در مورد جزئیات پزشکی و درمان نمیپردازد، اما در برخی آیات و احادیث پیامبر اسلام (صلیالله علیه و آله)، مبانی و اصولی که میتوان در طب اسلامی بهره برد، ذکرشده است.
در قرآن، اهمیت توجه بهسلامت بدن و روح بهعنوان نعمتی از جانب خداوند بیانشده است. در آیات متعددی به ترغیب به مراقبت از سلامت، تغذیه سالم، تحریک به تمرین و حرکت بدنی، استفاده از آب و میوههای طبیعی و نکاتی مربوط به بهداشت عمومی اشارهشده است.
قرآن و سلامت
در قرآن کریم برخی از موضوعات مرتبط با سلامت بیانشده مانند موارد ذیل:
- مراقبت از تغذیه: قرآن بر تغذیه پاک، سالم و متعادل سفارش نموده است و از مصرف مواد غذایی مضر و حرام منع نموده است. بهعنوانمثال، قرآن به ما اجازه میدهد که ازآنچه طبیعت به ما عرضه میکند بهرهبرداری کنیم، اما مصرف مواد مسموم یا غیر سالم را ممنوع میکند.
- حفظ تعادل و نظم: قرآن به حفظ تعادل و نظم در بدن و روح توجه دارد. این شامل تعادل بین خوراک و مشروبات، استراحت و فعالیت، تعادل روحی و روانی و حفظ تعادل سیستمهای بدنی مانند سیستم گوارشی و قلبی است.
- تمرین و حرکت: قرآن با تأکید بر تمرین و حرکت بدنی اشاره میکند و به ما توصیه میکند که برای حفظ سلامت بدن، بهصورت منظم و مناسب فعالیت کنیم.
- استفاده از درمانهای طبیعی: قرآن با استفاده از برخی منابع طبیعی برای بهبود و درمان اشاره میکند. بهعنوانمثال، نکاتی در مورد خواص عسل، زیتون، شفای بعضی بیماریها و سایر موارد مشابه میتوان یافت.
تأکیدات مذکور و موارد دیگر در قرآن بهعنوان اصول و ارزشهایی است که در طب اسلامی تأکید میشود. در کل، قرآن کریم با تأکید بر سلامت جسمی و روحی، به ما اصول و راهکارهایی را برای حفظ و بهبود سلامت ارائه میدهد.
روایات و سلامت
طب اسلامی، علاوه بر آیات قرآن کریم، از روایات پیامبر اسلام (صلیالله علیه و آله) و اهلبیت (علیهمالسلام) نیز استناد میکند. این روایات، دستورات و نکات مرتبط با پزشکی، بهداشت و سلامت را بیان نموده است. در ادامه، برخی از روایات مهم درباره طب اسلامی ذکر میشود:
- «العَسَلُ شِفَاءٌ مِن کُلِ دَاءٍ، وَ لَا دَاءَ فِیه»(مکارم الخلاق، طبرسی ص 166) به این معنی است که درمان هر بیماری در عسل است و هیچ عوارضی هم ندارد. این روایت به خواص و اثرات درمانی عسل اشاره دارد و توصیه میکند که عسل را بهعنوان یک درمان طبیعی استفاده کنید.
- «أَعْطُوا الشِّفَاءَ لِعَبَادِ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ لَمْ يَضَعْ دَاءً إِلَّا وَضَعَ لَهُ شِفَاءً»، به این معنی است که «درمان را به بندگان خدا بدهید، زیرا خداوند هیچ بیماریی را بر جای نیاورده است مگر آنکه برای آن درمانی قرار داده است». این روایت تأکید میکند که خداوند برای هر بیماری درمانی قرار داده است و به ما توصیه میکند که درمان را جستجو و استفاده کنیم.
- «أَفْضَلُ الدَّوَاءِ عِبَادَةُ اللَّهِ»، به این معنی است که بهترین دارو، عبادت خداست. این روایت تأکید میکند که انجام عبادات و روابط صالحه با خداوند، بهبود و شفای بیماریها را به همراه دارد.
- «إِنَّ اللَّهَ لَمْ یُنْزِلْ دَاءً إِلَّا أَنْزَلَ لَهُ شِفَاءً، فَعَوِّذُوا وَ لا تَعَوَّذُوا بِالْحَرَامِ»، به این معنی است که «خداوند هیچ بیماری نازل نکرده است مگر آنکه برای آن درمانی فروفرستاده است، پس در جستجوی درمان باشید و از حرامها در جستجوی درمان استفاده نکنید». این روایت تأکید میکند که درمان را از راههای حلال و مجاز جستجو کنیم و از روشهای حرام در درمان خود دوری کنیم.
این روایات و سایر روایات مرتبط با طب اسلامی، نقش مهمی در تأکید بر اهمیت سلامت، استفاده از درمانهای طبیعی و شفابخشهای طبیعی دارند.
سؤالات متداول
- منشأطب اسلامی چیست؟
قرآن کریم منشأ تمام امور مادی و معنوی بشراست از جمله سلامت روحی وجسمی.
- در قرآن چه موضوعات درمورد سلامت بیان شده است؟
قران موضوعات مرتبط به سلامت را بیان نموده است مانند مراقبت از تغذیه، حفظ تعادل و نظم، تمرین و حرکت، استفاده از درمانهای طبیعی.
برای دیدن مقالات مذهبی و بنرهای لایه باز اینجا کلیک کنید.