حاملگی خارج رحمی چیست؟

مقدمه

حاملگی خارج رحمی چیست؟ یکی از پیچیده‌ترین و خطرناک‌ترین مشکلات بارداری است که در آن، جنین در خارج از رحم، در لوله‌های فالوپ، رشد می‌کند.

این نوع حاملگی می‌تواند به خطرات جدی برای سلامت مادر منجر شود و درصورتی‌که درمان نشود، تهدیدی برای زندگی مادر به شمار می‌آید.

حاملگی خارج رحمی چیست؟

این حاملگی زمانی اتفاق می‌افتد که تخمک بارورشده به‌جای قرارگیری در رحم، در خارج از رحم، معمولاً در لوله فالوپ، رشد می‌کند. این وضعیت همچنین به‌عنوان حاملگی لوله‌ای شناخته می‌شود، اما ممکن است جنین در سایر بخش‌های بدن، مانند تخمدان‌ها، گردن رحم یا شکم، نیز کاشته شود. حاملگی خارج رحمی به دلیل عدم رشد طبیعی جنین در محیط مناسب، نمی‌تواند به یک بارداری طبیعی منجر شود و می‌تواند برای مادر خطرناک باشد.

علت‌ حاملگی خارج رحمی

برخی از عوامل این حاملگی:

1. مشکلات لوله‌های فالوپ: هرگونه آسیب یا انسداد در لوله‌های فالوپ که تخمک را از تخمدان به رحم منتقل می‌کنند، می‌تواند باعث حاملگی خارج رحمی شود. این مشکلات معمولاً به دلیل عفونت‌ها، جراحی‌ها یا بیماری‌های التهابی لگن ایجاد می‌شوند.
2. آسیب به رحم: هرگونه آسیب به رحم به دلیل جراحی‌های قبلی، سزارین یا اختلالات مادرزادی رحم می‌تواند خطر حاملگی خارج رحمی را افزایش دهد.
3. مصرف داروهای باروری: استفاده از داروهای باروری که تخمک‌گذاری را تحریک می‌کنند، ممکن است احتمال حاملگی خارج رحمی را افزایش دهد.
4. عفونت‌های دستگاه تناسلی: عفونت‌هایی مانند بیماری‌های مقاربتی (مثلاً کلامید یا و گونوره) می‌توانند باعث التهاب و آسیب به لوله‌های فالوپ و درنتیجه افزایش خطر حاملگی خارج رحمی شوند.
5. سیگار کشیدن: مصرف سیگار می‌تواند تأثیر منفی بر روی لوله‌های فالوپ و تخمک‌گذاری داشته باشد و خطر حاملگی خارج رحمی را بالا ببرد.
6. سن مادر: زنان بالای 35 سال بیشتر در معرض خطر حاملگی خارج رحمی هستند.
7. آمیزش جنسی غیر محافظت‌شده: در مواردی که افراد دارای شریک جنسی متعدد یا رابطه جنسی بدون استفاده از محافظت هستند، احتمال انتقال بیماری‌های مقاربتی و خطر حاملگی خارج رحمی افزایش می‌یابد.

علائم حاملگی خارج رحمی

برخی از علائم رایج این حاملگی عبارت‌اند از:

1. درد شدید در ناحیه شکم یا لگن: یکی از علائم اصلی حاملگی خارج رحمی، درد شدید در ناحیه شکم یا لگن است که معمولاً به یک سمت بدن محدود می‌شود.
2. خونریزی واژی نال غیرمعمول: خونریزی خفیف یا شدید در دوران حاملگی می‌تواند نشان‌دهنده حاملگی خارج رحمی باشد.
3. درد شانه‌ها: در صورت پارگی لوله فالوپ، خون در داخل شکم جمع می‌شود و می‌تواند باعث درد شانه‌ها شود.
4. تهوع و استفراغ: برخی از زنان ممکن است تهوع و استفراغ را همراه با دیگر علائم مشاهده کنند.
5. علائم شوک: در موارد شدید، خونریزی داخلی ناشی از پارگی لوله فالوپ می‌تواند منجر به علائم شوک مانند سردرد، سرگیجه، ضربان قلب سریع، تعریق زیاد و کاهش فشارخون شود.

پیشگیری از حاملگی خارج رحمی

اگرچه برخی از علل این نوع حاملگی غیرقابل پیشگیری هستند، اما اقداماتی وجود دارد که می‌تواند احتمال وقوع آن را کاهش دهد:

1. درمان و پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی: استفاده از کاندوم و مشاوره بهداشتی برای پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی می‌تواند خطر ابتلا به عفونت‌های دستگاه تناسلی و حاملگی خارج رحمی را کاهش دهد.
2. آگاهی از عوامل خطر: زنان باید از عواملی که خطر حاملگی خارج رحمی را افزایش می‌دهند، آگاه باشند و در صورت داشتن سابقه بیماری‌های تناسلی، تحت نظر پزشک باشند.
3. مراجعه منظم به پزشک: مراجعه منظم به پزشک برای بررسی سلامت دستگاه تناسلی، درمان عفونت‌ها و مشکلات باروری می‌تواند خطر حاملگی خارج رحمی را کاهش دهد.
4. پرهیز از سیگار کشیدن: ترک سیگار می‌تواند به‌سلامت لوله‌های فالوپ و رحم کمک کرده و خطر حاملگی خارج رحمی را کاهش دهد.

درمان حاملگی خارج رحمی

برخی از درمان‌ها عبارت‌اند از:

1. دارودرمانی:

متوترکسات: در مواردی که حاملگی خارج رحمی در مراحل اولیه تشخیص داده شود، داروی متوترکسات ممکن است برای از بین بردن سلول‌های جنینی استفاده شود.

2. جراحی:

– جراحی لاپاروسکوپی: در برخی موارد، ممکن است نیاز به جراحی برای حذف جنین از لوله فالوپ یا سایر قسمت‌های بدن باشد.

– جراحی باز: در مواردی که حاملگی خارج رحمی به میزان زیادی پیشرفت کرده یا به پارگی لوله فالوپ منجر شده است، ممکن است نیاز به جراحی باز برای ترمیم یا حذف لوله باشد.

3. مراقبت‌های حمایتی:

در صورت خونریزی شدید یا بروز شوک، درمان‌های حمایتی مانند تزریق خون و مایعات ضروری خواهد بود.

درمان سنتی حاملگی خارج رحمی

در طب سنتی، هیچ درمان قطعی برای حاملگی خارج رحمی وجود ندارد. این وضعیت نیازمند درمان پزشکی فوری است. بااین‌حال، برخی از درمان‌های مکمل می‌توانند به کاهش علائم و تسکین درد کمک کنند. این درمان‌ها عبارت‌اند از:

1. استفاده از گیاهان دارویی ضدالتهاب: گیاهانی مانند زنجبیل و بابونه که خواص ضدالتهابی دارند می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
2. استراحت و تغذیه مناسب: مصرف غذاهای غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی و سلامت عمومی کمک کند.
3. مدیتیشن و آرامش: استفاده از تکنیک‌های آرامش مانند یوگا و مدیتیشن می‌تواند به کاهش استرس و تسکین درد کمک کند.

عوارض حاملگی خارج رحمی

درصورتی‌که حاملگی خارج رحمی به‌موقع درمان نشود، ممکن است عوارض جدی به دنبال داشته باشد:

1. پارگی لوله فالوپ: یکی از عوارض خطرناک حاملگی خارج رحمی، پارگی لوله فالوپ است که می‌تواند منجر به خونریزی داخلی و شوک شود.
2. ناباروری: آسیب به لوله‌های فالوپ می‌تواند منجر به مشکلات باروری و ناتوانی در بارداری‌های آینده شود.
3. خطرات جانی برای مادر: در صورت عدم درمان، حاملگی خارج رحمی می‌تواند به مرگ مادر منجر شود، به‌ویژه اگر خونریزی شدید و شوک رخ دهد.
4. عوارض روانی: تجربه حاملگی خارج رحمی می‌تواند منجر به اضطراب، افسردگی و مشکلات روانی در زنان شود.

________________________________________

پرسش‌های متداول

1. حاملگی خارج رحمی چیست؟

یک وضعیت خطرناک است که نیاز به تشخیص و درمان فوری دارد.

2. حاملگی خارج رحمی چه علائم دارد؟

علائم این بیماری شامل درد شکمی، خونریزی غیرعادی و علائم شوک است.