درمان بیماری ایدز، یک نوع بیماری ویروسی است که توسط ویروس (HIV) ایجاد میشود. این ویروس به سیستم ایمنی بدن آسیب می‌زند .
مقدمه
ویروس ایدز با حمله به سلول‌های سیستم ایمنی بدن به‌خصوص تاخت سلول‌های (T-سلول‌ها) و ماکروفاژ‌ها، باعث کاهش قابل‌توجهی در توانایی بدن برای مقابله با عفونت‌ها و بیماری‌ها میشود.
علائم و عوارض ایدز بسیار متنوع است مانند: افت تدریجی سیستم ایمنی، عفونت‌ها و بیماری‌های مکرر، تغییرات در وزن بدن، تب، تعریق شبانه، اسهال مزمن، تورم‌های لنفوئیدی، و بیماری‌های خطرناک مانند سرطان‌ها میشود.
به طور معمول، بیماران مبتلا به ایدز با داروهای ضدویروسی (ARV) درمان می‌شوند. این داروها به کنترل افزایش و شیوع ویروس اچ‌آی‌وی در بدن کمک می‌کنند تا سیستم ایمنی بدن بهبود یابد. با مصرف منظم و صحیح داروهای ARV، می‌توان به تأخیر پیشرفت بیماری ایدز و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کرد.
پیشگیری از انتقال اچ‌آی‌وی نیز از مهم‌ترین راه‌ها برای کنترل ایدز به شمار می‌رود. این شامل استفاده از وسایل محافظتی در روابط جنسی، استفاده از سوزن‌های تمیز و تجویز داروهای ضدویروسی به مادران باردار مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی جهت کاهش انتقال از مادر به نوزاد میشود.
علائم و عوارض ایدز
برخی از علائم رایج ایدز عبارتاند از:
- علائم خود هم گذر:
– تب: تب بیش از 38 درجه سلسیوس به مدت طولانی یکی از نشانه‌های رایج ایدز است.
– خستگی یا ضعف عمومی: احساس خستگی مداوم یا ضعف کلی بدن ممکن است نشانه ایدز باشد.
– تعریق شبانه: تعریق شدید در شب ممکن است از علائم ایدز باشد.
– تغییرات در وزن: افت وزن غیرمعمول و بیش از حد یا افزایش وزن ممکن است نشانه باشد.
- علائم تنفسی:
– سرفه خشک و مزمن
– تنگی نفس و تنفس سخت
- عفونت‌های مکرر:
– عفونت‌های ریه‌ای مکرر
– التهاب‌های دهان و گلو
– التهاب‌های پوست و مخاط‌ها
- علائم دستگاه گوارش:
– اسهال مزمن
– تب و کاهش وزن مرتبط با اسهال
– ترشحات معده‌ای
- علائم عصبی:
– تغییرات در تمرکز و حافظه
– تغییرات در رفتار و شخصیت
- بیماری‌های مرتبط با ایمنی ضعیف:
– عفونت‌های قارچی (مانند کاندیدیازیس) ، باکتریایی شدید
– عفونت‌های ویروسی خطرناک (مانند توکسوپلاسموز)
برخی افراد ممکن است به مدت سال‌ها بدون نشانه‌های واضح ایدز زندگی کنند. به‌هرحال، اگر شما به هر یک از علائم فوق پی ببرید و یا در معرض خطر عفونت اچ‌آی‌وی قرار دارید، باید برای تشخیص دقیق و مشاوره با پزشک تماس بگیرید. در صورت تشخیص مبتلا به ایدز، ترشحات، داروها و تشخیص مراقبت‌های معتبر برای مدیریت و کنترل بیماری ضروری است.
راههای انتقال بیماری ایدز
شایعترین انتقال ویروس اچ‌آی‌وی به دیگران عبارتاند از:
- مقاربت جنسی: رابطه جنسی بدون استفاده از وسایل محافظتی (کاندوم) با فرد مبتلا به اچ‌آی‌وی.
- اشتراک سوزن‌های تزریقی آلوده: استفاده مشترک از سوزن‌های تزریقی آلوده به ویروس اچ‌آی‌وی.
- خون‌ریزی و مخاط‌های مخلوط: تماس مستقیم با خون یا مخاط‌های آلوده به ویروس اچ‌آی‌وی می‌تواند منجر به انتقال ویروس شود.
- انتقال از طریق مادر به نوزاد: اگر مادر باردار مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی باشد و در دوران بارداری داروهای ضدویروسی مناسب نگیرد، خطر انتقال ویروس به نوزاد بسیار افزایش می‌یابد.
به‌طورکلی، بیماری ایدز از طریق تماس مستقیم با خون، مخاط‌ها، اسپرم، مایعات تناسلی و مایعات بدنی دیگری که ویروس در آن‌ها حاضر است، منتقل میشود. بهترین راه‌ها برای پیشگیری از انتقال ویروس اچ‌آی‌وی، استفاده از وسایل محافظتی در روابط جنسی، استفاده از سوزن‌های تمیز و درمان مادران باردار مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی به‌منظور کاهش انتقال عمودی به نوزاد است.
شیوه درمان ایدز
درمان این بیماری از طریق داروهای ضدویروسی (ARV) انجام میشود. این داروها به کاهش تعداد ویروس‌های اچ‌آی‌وی در بدن کمک می‌کنند، سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند و تأخیر در پیشرفت بیماری ایجاد می‌کنند. در صورت مصرف منظم و صحیح داروهای ARV، افراد مبتلا به ایدز می‌توانند زندگی‌شان را به طور قابل‌ملاحظه‌ای بهبود دهند. درمان باید تحت‌نظر پزشک متخصص و متخصص ایدز انجام شود و به توصیه‌ها و دستورات پزشک رعایت شود.
داروهای ضدویروسی از سه دسته اصلی تشکیل شده‌اند که به طور معمول در ترکیب با یکدیگر به‌عنوان تراپی ترکیبی ضدویروسی (ART) استفاده می‌شوند:
- مهارکننده‌های معکوس ترانس کریپتاز (NRTIs): این داروها با تقلید از بخش‌هایی از ویروس که برای تکثیر لازم هستند، جلوی تولید کپی‌های جدید از ویروس را می‌گیرند.
- مهارکننده‌های پروتئاز (PIs): این داروها از تشکیل ویروس‌های جدید در بدن جلوگیری می‌کنند.
- مهارکننده‌های ترانس کریپتاز معکوس (NNRTIs): این دسته داروها نیز از تولید کپی‌های جدید ویروس‌ها جلوگیری می‌کنند، اما با مکانیسم دیگری.
همچنین، داروهای دیگری همچون مهارکننده‌های اینتگراز و مهارکننده‌های تجمع اینتگراز (INSTIs) نیز در درمان ایدز استفاده می‌شوند.
تجویز داروها و نوع درمان بستگی به وضعیت سلامت، سطح ویروس در بدن، نوع و مقاومت ویروس به داروها، عوارض جانبی و سایر عوامل دارد. درمان ایدز می‌تواند مداوم باشد و از طریق تست‌های پزشکی مختلف مانند آزمایش‌های خون برای ارزیابی و کنترل وضعیت بهبودی و واکنش به درمان پیگیری میشود.
پرسش‌های متداول
- بیماری ایدز چه علائمی دارد؟
علائم بیماری ایدز متنوع است از جمله: تب شدید، سرفه، تنگی نفس، التهاب‌های پوستی، اسهال مزمن و…
- بیماری ایدز چگونه به دیگران منتقل میشود؟
شایعترین راههای انتقال عبارتاند از: مقاربت جنسی، استفاده از تزریقات آلوده، تماس مستقیم با خونآلوده به ایدز و انتقال از طریق مادر به فرزند.
){kind=link}